De Citadel verdient een mooie toekomst. Het is tijd om te luisteren naar wat inwoners willen en hier rekening mee te houden.

Daarom organiseerden we op 15 mei een inwonersavond. Het werd een boeiend gesprek. Veel invalshoeken en idëeen. Meningen verschilden soms. Dat is logisch. Inwoners denken niet allemaal hetzelfde. Maar goed ook. Toch konden we tijdens de avond veel raakvlakken, begrip voor mekaars standpunten en gemeenschappelijke wensen horen. Politiek zoals het zou moeten zijn.

Daaruit hebben we vijf bouwstenen opgelijst. Die tonen hoe inwoners de toekomst van de Citadel zien. Samen willen we van de Citadel een nieuw prachtig stadsdeel van en voor de Diestenaar maken. Hartelijk dank voor jullie enthousiasme.

Voorgeschiedenis

• De Citadel is in 1846 gebouwd, tegen de inval van de Nederlanders.
• In 1953 namen de eerste Para’s hun intrek op Citadel. In 2011 vertrokken ze wegens besparingen bij defensie.
• De stad Diest kocht de Citadel in 2012 voor 1 miljoen euro.
• Eerdere plannen voor een ziekenhuis gingen niet door.
• Wel zijn er al een reeks voorbereidende studies gemaakt. Een deel van de bestaande gebouwen hebben al een tijdelijke invulling, zoals bvb. Arktos, De Lift, Turnclub en de Hagelandse Academie. Ook zijn er regelmatig activiteiten door verschillende verengingen.
• Op aandringen van Open Diest is er een speciale "Gemeenteraadscommissie Citadel" opgericht, waarbij inwoners betrokken zullen worden bij de toekomst van deze plek.
  

  ---

Bouwsteen 1: Verenigingen  

• Enkele verenigingen hebben nu een tijdelijke stek. Ze verdienen duidelijkheid over hun voortbestaan op de Citadel.
• Sterker nog: maak van de Citadel een broeiplaats voor lokale verenigingen. Zorg voor gemeenschappelijke voorzieningen, zoals stockage, gecentraliseerde administratieve ondersteuning en een ontmoetingsplek tussen verenigingen.
• Verenigingen kunnen zelf instaan voor het onderhoud van hun lokalen en gemeenschappelijke delen. Ze kunnen daarbij bijdragen aan de nutsvoorzieningen.

Bouwsteen 2: Eigenheid behouden  

• De Citadel heeft een uniek karakter. Dat moet behouden blijven. Voorbeelden in andere steden, zoals bijvoorbeeld C-Mine in Genk, tonen daarbij de weg. Het is belangrijk om een visie uit te bouwen rond het unieke karakter van de Citadel, met respect voor de geschiedenis. Toekomstige initiatieven moeten daarin passen en de eigenheid van deze plek versterken.
• Wat definieert het karakter van de Citadel juist? Dat is moeilijk vast te pinnen. Creativiteit, een ontmoetingsplek, cultuur, out-of-the-box denken en ontspanning zijn de meest gehoorde sleuteltermen.
• De eigenheid behouden moet echter wel samengaan met openheid voor een brede waaier aan initatieven. De Citadel mag niet beperkt worden tot één bepaald type van activiteit.  Vertrekken vanuit een visie mag niet te beperkend zijn. Daarvoor zijn de mogelijkheden op deze plek te groot.

Bouwsteen 3: Ontmoetingsplek

• Een ontmoetingsplek tussen inwoners: De Citadel doet nu al dikwijls dienst als tijdelijke ontmoetingsplek, zoals bijvoorbeeld de verschillende zomerbars. Dat kan versterkt worden op duurzame basis, naar het voorbeeld van Hall 5 in Leuven. Concepten als een gemeenschappelijke herstelwinkel en ruimtes die je kan huren voor creatieve ideeën van inwoners maken wonen in de stad nog aantrekkelijker.
• Gastronomische ontmoetingsplek: Het concept van de overdekte food markets is in binnen-en buitenland een succes. Denk maar bijvoorbeeld aan Foodhall De Mout in Hilversum, De Smidse in Leuven en Mercado in Antwerpen. Zo'n foodhall is één grote ruimte waar je de laatste culinaire trends van jong, gevestigd en lokaal talent kan ontdekken. Als het in Londen en Amsterdam kan, dan ook in Diest.
• Ontmoetingsplek tussen ondernemers:  de Citadel kan veel ruimte bieden aan lokaal ondernemerstalent en creatieve beroepen. Dat kan voor zowel non-profit ondernemers als ondernemers die willen groeien binnen onze stad.

Bouwsteen 4: Groene long

• De groene rand rond de Citadel moet behouden blijven voor sport en ontspanning.
• Er moet een gezond evenwicht zijn tussen braakliggend natuurgebied en ruimte die gebruikt kan worden door inwoners. Het zou jammer zijn als de groene rand niet toegankelijk zou zijn voor sport en ontspanning.

Bouwsteen 5: Financiering      

• We moeten realistisch blijven: de mogelijkheden zijn er, maar het zal veel geld kosten. De renovatie van gebouwen en verbinding met de stad (parkeermogelijkheden, trappen etc.) zal niet goedkoop zijn. De stad alleen zal dit niet kunnen betalen. Er moet naar alternatieven gezocht worden voor de financiering.
• Er moet daarom opening zijn voor private investeringen. Winstgevendheid voor investeerders moet wel samengaan met de algemene visie en het unieke karakter van de Citadel. Welke private investeringen hier al dan niet in passen, zal een moeilijke afweging zijn die het stadsbestuur zal moeten maken.
• Duidelijkheid over de nodige financiering is noodzakelijk. Er worden veel bedragen genoemd, maar het totale kostenplaatje is voor niemand momenteel een zekerheid.
• Het is evenwel van groot belang om eerst een algemene visie vast te leggen. Daarin kunnen de verschillende bouwstenen één per één gerealiseerd worden en kan er hiervoor alternatieve financiering worden aangetrokken. Zonder algemeen kader is dit niet mogelijk.

Conclusie: de Citadel is als een film.

Een film die veel oscars moet winnen en waarbij het stadsbestuur de regisseur is.  De acteurs (inwoners, verenigingen, ondernemers, ...) zijn echter minstens even belangrijk. Het scenario moet dringend geschreven worden. Daarna kunnen de verschillende scènes opgenomen worden.

Het gaat geen eenvoudige productie worden: het zal enkele jaren duren, de financiering van de film blijft een moeilijk thema en er zijn heel veel acteurs die betrokken zijn. We geloven dat we samen wel tot een mooi resultaat kunnen komen: een film uniek in zijn genre, bejubeld in binnen-en buitenland.

Naast bovenstaande algemene bouwstenen kwamen tijdens de inwonersavond heel wat concrete ideeën naar voor. We verzamelden ze via post-its. Sommigen vonden veel bijval, andere minder. We bundelen ze hier als bron voor inspiratie in de toekomstige ontwikkeling.

Voor Open Diest is het nu belangrijk dat het stadsbestuur met bovenstaande bouwstenen een algemene conceptuele visie ontwikkelen. Eens dat gebeurd is, kunnen concrete initiatieven sneller ontwikkeld worden. De bijhorende financiering kan dan worden aangetrokken.

• Een jeugdhostel
• Pop-up restaurants of winkels
• Universitaire campussen
• Multicultureel jeugdhuis
• Kunstacademie
• Outlet Village
• Bioscoop (we kunnen de bestaande cinema in ere herstellen)
• Service flats
• Home
• Ondernemen (naar het voorbeeld van Arsenaal.nl)
• Top design-en lifestyle winkels
• Eigentijds wonen
• Een schutterstand voor de gilden
• Turnkring behouden
• Lokale en unieke ambachten plaats geven ("maakwinkels")
• Evenementen (zoals old timer events, Garnizoen, fesitvals) behouden en versterken: deze zijn altijd een succes
• Sport: Finse piste, wandelroutes, multifunctioneel veld, adventure sports,  en speeltuinen
• Een ontmoetingspark voor iedereen
• Teambuilding activiteiten (hindernissenparcours, geo-spellen, escape games etc.)
• Museum over para’s en de geschiedenis van Diest
• Kleinschalige vakantieparkhuizen, ruimte voor dagtoeristen
• Nachtelijke danscafé's, die op de Citadel minder hinder veroorzaken (bvb. in de loodsen)